
Czym różni się wizyta u ginekologa od wizyty u dentysty?
25 stycznia 2025Szalki są podstawowym elementem wyposażenia każdego laboratorium mikrobiologicznego. Choć wydają się prostym narzędziem, ich zastosowanie w pracy naukowej, diagnostyce czy badaniach przemysłowych jest nie do przecenienia. Najczęściej spotykane są tzw. szalki Petriego – płaskie, okrągłe naczynia z pokrywką, które służą do hodowli mikroorganizmów w warunkach kontrolowanych.
Szalki wykonuje się z plastiku lub szkła, w zależności od tego, czy mają być jednorazowego, czy wielokrotnego użytku. Ich różnorodność pod względem rozmiarów, wentylacji, podziałek czy rodzajów powierzchni sprawia, że można je dopasować do konkretnych potrzeb badawczych lub produkcyjnych.
Główne zastosowania szalek w laboratoriach
Zdecydowana większość zastosowań szalek związana jest z mikrobiologią. To na ich powierzchni prowadzi się hodowle bakterii, drożdży i grzybów, wykorzystując odpowiednie podłoża agarowe. Pozwala to na identyfikację patogenów, testowanie działania antybiotyków, a także analizowanie właściwości szczepów mikroorganizmów.
Poza mikrobiologią szalki znajdują również zastosowanie w biologii komórkowej, biotechnologii, a nawet w chemii analitycznej. Używa się ich m.in. do namnażania komórek, obserwacji reakcji enzymatycznych, krystalizacji związków czy prowadzenia procesów fermentacyjnych w warunkach sterylnych.
W sklepie Argenta są dostępne szalki dostosowane do różnych typów laboratoriów – zarówno klasyczne płytki Petriego, jak i specjalistyczne warianty z wentylacją lub podziałkami.
Szalki a kontrola jakości w przemyśle
Szalki są wykorzystywane również poza laboratoriami badawczymi – m.in. w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym czy kosmetycznym. Służą tam do wykonywania rutynowych kontroli jakości, sprawdzania czystości mikrobiologicznej powierzchni, produktów oraz powietrza.
Przykładowo w zakładach produkcji żywności bada się za ich pomocą obecność drobnoustrojów w próbkach wody, surowców, gotowych produktów czy elementów linii produkcyjnej. Dzięki temu możliwe jest wykrycie nieprawidłowości na wczesnym etapie i podjęcie działań naprawczych jeszcze przed trafieniem towaru do sprzedaży.
Wybór odpowiednich szalek – na co zwrócić uwagę?
Decydując się na konkretne szalki do pracy laboratoryjnej, należy zwrócić uwagę na kilka aspektów. Przede wszystkim liczy się rozmiar – najczęściej są stosowane szalki o średnicy 90 mm, ale są również dostępne mniejsze i większe warianty. Warto też sprawdzić, czy dana szalka jest wentylowana – otwory wentylacyjne ułatwiają wymianę gazową, co może być ważne w przypadku niektórych hodowli.
Szalki mogą być także dzielone na segmenty, co umożliwia przeprowadzenie kilku testów jednocześnie w jednym naczyniu. Istotna jest również kwestia sterylności – szalki jednorazowe powinny być sterylnie pakowane, a szklane odpowiednio sterylizowane przed użyciem.
Szalki – proste, ale niezastąpione
W dobie coraz bardziej zaawansowanych technologii laboratoryjnych szalki wciąż pozostają jednym z najczęściej używanych narzędzi badawczych. Ich prostota, funkcjonalność i wszechstronność sprawiają, że są nieodzownym elementem zarówno codziennej pracy laboratoryjnej, jak i specjalistycznych analiz naukowych. To właśnie dzięki nim możliwy jest rozwój wiedzy o mikroorganizmach, a także kontrola jakości produktów, które trafiają na rynek.